Göğüs kanseri için kontrole ne zaman gitmek gerekiyor?
Göğüs kanseri için kontrole ne zaman gitmek gerekiyor?
50-74 yaşlar arasındaki kadınların en azından her iki yılda bir mamogram çektirmeleri gerekiyor. Diğer herkes için ise değişiyor.
40’lı yaşlardaki kadınlar, iki yılda bir mamogram çektirmeye başlayabilirler. Daha erken yaşta başlamak, görüntüleme ile birlikte gelen potansiyel yan etkilerin riskini artırabiliyor. 75 yaş üstü kadınlar söz konusu olduğunda ise eldeki veriler yetersiz kalıyor. Ortalamadan fazla risk altında olan kadınlarda ise, kendisinde veya ailesinde göğüs kanseri geçmişi bulunanlar gibi, yeni tavsiyeler etkili değil; görüntüleme kararlarına risk faktörünü eklemeli, gerekirse doktorlarının yardımı ile kendileri için daha agresif bir alternatif program düşünmeliler.
Uzmanlara göre: Mamogram hayat kurtarır
New York Mount Sinai Hastanesi’nden Göğüs Cerrahisi Şefi Dr. Elisa Port, bu tavsiyeleri ağır bir şekilde eleştirdi ve önceki rehberlerle kıyaslandığında oldukça kafa karıştırıcı ve ‘konuyla alakasız’ olduklarını söyledi.
“40-70 yaş arası kadınlarda, göğüs kanseri kaynaklı ölümlerde yıllık mamogramlarla düşüş sağlandığına dair net veriler var.” diyor Dr. Elisa Port ve ekliyor: “Hal böyleyken 50 yaş üstü yaş grubuna neden iki yılda bir mamogram çektirmelerinin tavsiye edildiğini anlamlandıramıyorum.” Dr. Elisa Port, yanlış-pozitif teşhis sebebiyle görülen komplikasyon risklerinin de abartıldığını ve çoğu vakada, yapılan tek şeyin birkaç tane daha fazla mamogram resmi çekmek olduğunu belirtti ve ekledi: “Evet, stresli ve endişelendirici olabilir; ama bence birçok kadın, sonradan kansere yakalanma riski ile kıyaslandığında, bunun ödenecek küçük bir bedel olduğunu düşünüyordur.”
Çalışma kolunun başkanı Dr. Albert Siu’ya göre, risk, endişeden çok daha fazlası: İki yıllık tarama ile karşılaştırıldığında, yıllık tarama ile her 1000 kadında bir ya da iki hayat fazla kurtarılabileceği düşünülüyor. Ancak bu durum, aynı zamanda da fazladan 80-125 biyopsi ve 6-9 aşırı tanı demek oluyor. Ve sonuç olarak, ameliyat, kemoterapi ve radyasyonun da dahil olduğu fazla tedaviler… “Bir başka deyişle bu kadınlar, hiçbir zaman sağlık problemi yaratmayacak ya da tarama yapılmadan ortaya bile çıkmayacak bir kanser teşhisi ile tedavi ediliyorlar” diye açıklıyor Dr Siu.
Sonraki adım: Doktorunuzla konuşun
Farklı rehberler, yalnızca ne zaman mamogram çektirmeleri gerektiğini öğrenmek isteyen kadınlar açısından kafa karıştırıcı gibi görünüyorlar ancak Ohio Devler Üniversitesi’nden kanser kontrol araştırmacısı Electra Paskett, farklı organizasyon rehberlerinin aslında birbirleriyle çelişmediklerini söylüyor.
Rehberde katkısı bulunmayan ama desteğini veren Paskett, kadınların buradan almaları gereken en önemli mesajın şu olduğunu düşünüyor: Kadınlar, bireysel spesifik risk faktörlerine, tıbbi geçmişlerine ve kaygı seviyelerine bağlı olarak doktorlarıyla taramalara ne zaman başlamaları, ne sıklıkla yaptırmaları ve ne zaman bitirmeleri konusunda konuşmalılar. Doktorlar, hastaları ile taramaların yararlarının yanı sıra birlikte gelebilecek, daha fazla mamograma, ultrasona, biyopsiye sebep olabilecek yanlış pozitifler gibi potansiyel zararları da tartışmaları gerekiyor.
“Mamografi, kanserle savaşta sahip olduğumuz çok önemli bir araç. Ve herhangi türde bir görüntüleme testi düşünen kadınların, bunu haberdar bir şekilde yapmaları, doktorlarıyla testin neden yapıldığını, sonuçların ne demek olduğunu ve kendileri için en iyi testin hangisi olduğunu konuşmaları çok önemli.” diyor Paskett ve ekliyor: “Ne yazık ki bu her zaman olmuyor; ama bu yaklaşıma doğru ilerlememiz gerekiyor.”
Kaynak: huffingtonpost.com